Parma Manastırı

Stendhal

Oct 2017 · Can Yayınları

About this ebook

Italo Calvino, “Klasik dediğimiz bir roman, okurlarına söyleyecekleri hiçbir zaman tükenmeyen romandır. Klasik, ilk okumada verdiği keşif duygusunu her okunuşunda yeniden uyandıran kitaptır,” der. Stendhal’in romanları, bu tanıma tam anlamıyla uygun düşer. XIX. yüzyılın önde gelen Fransız romancılarından Stendhal, başyapıtlarından biri olan Parma Manastırı’nda, İtalya’da geçen bir tutku ve siyasal serüven öyküsü sunar okurlarına. Dünya edebiyatının bu kilometre taşı, duygusal açıdan ailesinden, düşünsel açıdan da burjuvaziden koparak ülkeden ülkeye, otelden otele dolaşıp sürekli yeni takma adlarla yazan Stendhal’in ruhsal arayışının ürünüdür. Parma Manastırı, bir yandan karşı konulmaz tutkulara dönüşen karmaşık duygusal ilişkileri anlatırken, bir yandan da XIX. yüzyılın ilk yarısındaki İtalyan ve Fransız toplumlarını amansız bir eleştiri süzgecinden geçirir. Ama Stendhal’in tüm yapıtları gibi Parma Manastırı’nın da, yaşamın tadına varmanın yollarını arayan bir yazarın kaleminden çıktığını unutmamak gerekir.

About the author

STENDHAL, 1783’te Fransa’nın Grenoble kentinde doğdu. Asıl adı, Marie-Henri Beyle’di. Annesini yedi yaşında yitirdi; sonraki yıllarını baskıcı bir baba ile katı bir disiplinden yana olan teyzesi ve özel öğretmeniyle birlikte geçirdi. Bu üç “despot” onun gözünde, nefret ettiği Grenoble burjuvazisinin temsilcileriydi. Sonradan, “Henri Broulard’ın Ya­şa­mı” adlı özyaşamöyküsünde ailesine ve eğitimine duyduğu tepkiyi, sıradanlığa ve paraya duyduğu nefreti, insan iradesi ve tutkularına olan hayranlığını dile getirecekti. 17 yaşında Napoléon’un ordusuna katılarak gittiği Milano’dan de­rin­liğine etkilendi, ancak 1801’de ordudan ayrılarak Pa­ris’e döndü. Napoléon’un Rusya Seferi’ne katıldıktan sonra İtalya’ya gitti ve kendini edebiyata verdi. Res­torasyon dönemi Fransız toplumunun karamsar bir tablosu­nu çizdiği en ünlü romanı Kızıl ile Ka­ra 1830’da basıldı. Aynı dönemde İtalya’da geçen bir tutku ve siyasal serüven öyküsü olan Parma Manastırı adlı romanı, ancak Balzac’ın övgü dolu makalesinden sonra dikkatleri çekti. Stendhal, 1841’de felç geçirdi. Paris’e döndükten sonra, 1842’de öldü.

SAMİH TİRYAKİOĞLU, 1909’da doğdu. Galatasaray Lisesi ve İÜ Gazetecilik Enstitüsü’nü bitirdikten sonra uzun yıllar gazetecilik ve çevirmenlik yaptı. Hürriyet gazetesinin yazıişleri müdürlüğünü üstlendi, Uluslararası Basın Enstitüsü’nün (IPI) başkan vekilliği görevinde bulundu. Honoré de Balzac, Gustave Flaubert, Stendhal, Émile Zola, Victor Hugo, Joseph Kessel, Jean-Paul Sartre, Albert Camus gibi yazarların yapıtlarını dilimize kazandırdı. Tiryakioğlu, 1995 yılında öldü.