Amerigo: Tarihsel Bir Yanlışlığın Hikâyesi

Stefan Zweig

Jul 2014 · Can Yayınları

About this ebook

Hem düşsel hem de tarihsel karakterler üstüne yorumlarıyla tanıdığımız Stefan Zweig'ı derin karakter incelemelerine yönelten, psikolojiye ve Freud'un öğretisine duyduğu ilgidir. Beş tarihsel kişiliğin portrelerini içeren Yıldızın Parladığı Anlar, Fransız Devrimi'nde bir politikacının portresi niteliğindeki Joseph Fouché'yle birlikte Amerigo da Zweig'ın nesnellikten çok sezgiye dayanan yaşamöykülerinin en başarılarından biridir. Zweig, bu yapıtında, bugün Amerika adıyla bildiğimiz anakaranın bu adı alışının ardındaki inanılması güç rastlantılarla örülü 'yanlışlıklar komedyası'nı anlatır. Kristof Kolomb'un keşfettiği toprakların 'yeni bir dünya' olması gerektiği kanısına varan İtalyan denizci Amerigo Vespucci, ün peşinde koşan bir sahtekâr mıdır, yoksa adını tarihe yazdırmayı hak eden bir bilge mi? Zweig, esrar perdesini aralamaya çalışırken, Amerigo Vespucci'nin yaşamöyküsünü yaratıcı bir anlatıya dönüştürüyor, usta işi bir yapıt sunuyor bize.

About the author

Avusturyalı yazar, oyun yazarı, gazeteci ve biyografi yazarı olan Stefan Zweig, 1920 ve 1930’lu yılların en ünlü yazarlarından biridir. Viyana’da doğmuştur, babası varlıklı bir sanayicidir. Viyana Üniversitesi’nde filozofi eğitimi görmüştür. I. Dünya Savaşı'nda (1914-1917) gönüllü olarak Viyana’da savaş karargâhında "Savaş Arşivi"nde memur olarak çalışmıştır. Savaştan sonra Avusturya’ya dönerek Salzburg’a yerleşmiştir. Salzburg’da geçirdiği yıllar Zweig'ı edebiyatta doruğa tırmandırmış, en güzel eserlerini, kente ve Salzach’a yukardan bakan iki katlı, ağaçlar arasına gizlenmiş villada yazmıştır.

Almanya’da Hitler’in yükselmesi ile 1933’te Yahudi kökenli Zweig'ın eserleri yakılmaya başlamış ve 1934'te Gestapo’nun villasını basıp, silah araması üzerine Zweig ülkesini terk etmek zorunda kalmış ve Londra’ya yerleşmiştir. Ancak, kendini burada da rahat hissedememiş ve ikini eşi ile Atlantik Okyanusu’nu geçmiş, New York'a, Arjantin’e, Paraguay’a ve Brezilya'ya gitmişlerdir. Zweig konferanslar için gittiği Brezilya'ya yerleşmeye karar vermiştir. Orada ünlü "Satranç” öyküsünü kaleme almıştır. Stefan Zweig, 1941'de “Montaigne” üzerine çalışmaya başlamış ve "Dünün Dünyası - Avrupa Anıları" adlı otobiyografisini kaleme almıştır. Hitler’in otoriterliği ve Nazizm’in gittikçe güç kazanması Zweig’ı derinden etkilemiş, gittikçe hergün kendini daha da depresif hissetmiştir. Kaybolmakta olan Avrupa ve kültürüne dayanamayan Zweig, eşi ile Petropolis’deki evlerinde kendilerini zehirleyerek intihar etmişlerdir.  

Üretken bir yazar olan Zweig, birçok konuda denemeler yapmış, lirik şiirler yazmıştır. Trajedi ve dram türünde sahne eserleri denemiştir, özellikle biyografi alanında önemli eserler ortaya koymuştur. Çok yakın arkadaşı olan Fransız yazar Romain Rolland ile Avrupa’nın ve Avrupa kültürünün önemi üzerine ortak fikirleri olmuştur. Biyografi alanındaki çalışmaları, dönemin birçok ünlü kişisinin hayatlarını gözler önüne sermiştir. “Üç Büyük Usta: Balzac, Dickens, Dostoyevski”, “Kendi İçindeki Şeytanla Savaşanlar: Hölderlin, Kleist, Nietzsche”, “Romain Rolland”, “Marie Antoinette”, “Magellan”, “Stendhal” ve “Erasmus” biyografilerinden birkaçıdır. Ayrıca “Bir Kadının Yaşamından 24 Saat” ve “Amok Koşucusu” gibi tutku dolu öyküleri ile de tanınmaktadır.